#بذرآفتابگردان ممکن است تحت تاثیر چندین نوع قارچ قرار بگیرد که میتوانند تأثیرات منفی بر کیفیت و عملکرد گیاهان داشته باشند. این قارچها میتوانند باعث بیماریهایی در مراحل مختلف رشد گیاه شوند، از جمله مراحل جوانهزنی، رشد و تولید دانه. در اینجا برخی از قارچهای شایع که ممکن است بر بذر آفتابگردان تأثیر بگذارند آورده شده است:
1. *قارچ فوزاریوم (Fusarium spp.)*
- *تأثیرات:* این قارچ معمولاً باعث بیماری فوزاریوم در آفتابگردان میشود که میتواند موجب پوسیدگی ریشه و ساقه گیاه و کاهش عملکرد دانهها شود.
- *علائم:* تغییر رنگ ساقهها، ضعف گیاه و در نهایت خشک شدن و مرگ گیاه.
- *پیشگیری:* استفاده از بذرهای سالم و مقاوم، تناوب زراعی و درمان با قارچکشها.
2. *قارچ پیتوفتورا (Phytophthora spp.)*
- *تأثیرات:* این قارچ باعث پوسیدگی ریشهها و کاهش قدرت جذب آب و مواد مغذی توسط گیاه میشود. همچنین باعث آلودگی به بذرها و گیاهان جوان میشود.
- *علائم:* گیاهان پژمرده و ضعیف، پوسیدگی ریشه و ساقه.
- *پیشگیری:* استفاده از قارچکشهای مناسب و مدیریت مناسب آبیاری برای جلوگیری از شرایط مرطوب بیش از حد.
3. *قارچ بوتهکشی (Sclerotinia sclerotiorum)*
- *تأثیرات:* این قارچ باعث بیماری بوتهکشی میشود که به ساقهها و گلها آسیب میزند و میتواند موجب پژمردگی گیاه و کاهش تولید دانه شود.
- *علائم:* لکههای سفید روی ساقهها، پژمردگی و نرمی گیاه.
- *پیشگیری:* استفاده از قارچکشهای سیستمیک، شستشوی بذرها و دوری از کشت متراکم.
4. *قارچ آسپرژیلاس (Aspergillus spp.)*
- *تأثیرات:* این قارچ میتواند باعث آلودگی به سموم آفلاتوکسین در دانههای آفتابگردان شود که برای مصرف انسان و دام مضر است.
- *علائم:* تغییر رنگ دانهها و تولید سموم که میتواند بر کیفیت محصول تأثیر بگذارد.
- *پیشگیری:* بهبود شرایط انبارداری، تهویه مناسب و استفاده از بذرهای مقاوم.
5. *قارچ ریزوکتونیا (Rhizoctonia solani)*
- *تأثیرات:* این قارچ باعث پوسیدگی ریشه و کاهش رشد گیاهان در مراحل ابتدایی رشد میشود.
- *علائم:* پژمردگی گیاهان، تغییر رنگ در نواحی ریشه و خاک خوردگی ریشهها.
- *پیشگیری:* استفاده از بذرهای سالم و درمان با قارچکشها.
روشهای پیشگیری و کنترل:
- *استفاده از بذرهای سالم:* خرید بذرهای با کیفیت و مقاوم به بیماریهای قارچی.
- *آبیاری مناسب:* جلوگیری از آبیاری بیش از حد که میتواند شرایط مرطوبی برای رشد قارچها ایجاد کند.
- *تناوب زراعی:* استفاده از تناوب کشت بهویژه با گیاهان غیرمیزبان قارچهای مورد نظر.
- *قارچکشها:* استفاده از قارچکشهای سیستمیک و پیشگیرانه برای محافظت از بذر و گیاه در برابر بیماریهای قارچی.
- *محیط مناسب:* فراهم کردن شرایط مناسب انبارداری بذرها و گیاهان تا از رشد قارچها جلوگیری شود.
برای جلوگیری از آلودگی بذر آفتابگردان به قارچها، توجه به مدیریت صحیح کشاورزی، انتخاب بذرهای مقاوم، و رعایت نکات بهداشتی و پیشگیرانه در مراحل کاشت و برداشت ضروری است.